PaaS یا Platform as a Service یکی از مدل‌های رایانش ابری یا Cloud Computing است که به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا نرم‌افزارها و برنامه‌ها را بدون نیاز به مدیریت مستقیم زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، توسعه، اجرا و مدیریت کنند. در این مدل، سرویس‌دهنده ابری یک پلتفرم کامل شامل سخت‌افزار، سیستم‌عامل، ابزارهای توسعه و پایگاه‌های داده را به توسعه‌دهنده ارائه می‌کند که به سادگی و با هزینه‌ی کمتر می‌توان از آن استفاده کرد.
Platform as a Service چگونه کار می‌کند؟
PaaS یک پلتفرم ازپیش‌تنظیم‌شده و بهینه برای توسعهٔ برنامه‌های کاربردی ابری بدون پیکربندی زیرساخت مانند سرورها و پایگاه‌های داده “Database” ارائه می‌دهد. شما وارد محیط PaaS می‌شوید، برنامه‌های لازم برای توسعهٔ نرم‌افزار را دانلود می‌کنید و شروع به کدنویسی برنامه خود می‌کنید. داشبورد یا کنترل‌پنل انواع سرویس‌های پیچیده‌ای مانند ذخیره‌سازی، امنیت و قابلیت‌های یکپارچه‌سازی را ارائه می‌کند. اما لازم نیست نگران هیچ یک از این موارد باشید! ارائه‌دهندهٔ این سرویس، همهٔ آن‌ها را برای شما یکپارچه مدیریت می‌کند تا بتوانید کاملاً روی توسعه سریع برنامه تمرکز کنید.
مهم‌ترین مزایای PaaS
- کاهش هزینه‌های زیرساختی
- با استفاده از PaaS، نیاز به سرمایه‌گذاری در سرورها، ذخیره‌سازی داده و شبکه‌ها از بین می‌رود. این امر هزینه‌های راه‌اندازی و نگهداری را به‌شدت کاهش می‌دهد.
- تمرکز بر توسعه
- با توجه به این که زیرساخت و پلتفرم مورد نیاز برای توسعهٔ نرم‌افزار فراهم است، توسعه‌دهندگان به جای صرف زمان برای مدیریت زیرساخت‌ها، می‌توانند به بهینه‌سازی کد و توسعهٔ سریع‌تر پروژه‌ها بپردازند.
- مقیاس‌پذیری
- PaaS به کاربران امکان می‌دهد تا بسته به نیاز، مقیاس زیرساخت‌ها را افزایش یا کاهش دهند. این ویژگی برای کسب‌وکارهایی که در حال رشد هستند بسیار ارزشمند است.
- زمان عرضه محصول
- استفاده از PaaS فرآیند توسعه و پیاده‌سازی نرم‌افزار را سریع‌تر می‌کند و باعث می‌شود تا محصولات سریع‌تر به بازار عرضه شوند.
تفاوت PaaS با سایر مدل‌های ابری (IaaS و SaaS)
- IaaS (Infrastructure as a Service)
- این مدل زیرساخت‌های سخت‌افزاری از جمله سرور مجازی، ذخیره‌سازی و شبکه را به‌عنوان سرویس ارائه می‌دهد و کاربران می‌توانند به‌صورت مجازی از آن استفاده کنند. برخلاف PaaS، در IaaS شما باید سیستم‌عامل، پایگاه‌داده و ابزارهای توسعه را خودتان مدیریت کنید.
- SaaS (Software as a Service)
- در مدل SaaS، نرم‌افزارها و برنامه‌های کاربردی به طور کامل توسط ارائه‌دهندهٔ ابری، مدیریت و به کاربر نهایی به‌صورت سرویس ارائه می‌شوند. در این مدل، کاربران نیازی به نصب و نگهداری نرم‌افزار ندارند، مانند خدمات Google Drive یا Microsoft Office 365.
نمونه‌هایی از سرویس‌های معروف
- Google App Engine
- پلتفرمی که توسط Google ارائه می‌شود و امکان توسعه و اجرای برنامه‌ها بر روی زیرساخت ابری گوگل را فراهم می‌کند.
- Microsoft Azure App Service
- پلتفرم توسعه و میزبانی برنامه‌های وب، موبایل و APIها که توسط مایکروسافت ارائه می‌شود و به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا برنامه‌های خود را با استفاده از زبان‌های مختلف برنامه‌نویسی ایجاد کنند.
- Heroku
- یکی از قدیمی‌ترین پلتفرم‌های PaaS که از زبان‌های برنامه‌نویسی مختلفی مثل Ruby، Node.js، Python و Java پشتیبانی می‌کند و توسط Salesforce مدیریت می‌شود.
کاربردهای PaaS
- توسعه و آزمایش اپلیکیشن‌ها
- تیم‌های توسعه می‌توانند بدون نگرانی از زیرساخت‌ها، به آزمایش و پیاده‌سازی سریع‌تر اپلیکیشن‌ها بپردازند.
- توسعهٔ اپلیکیشن‌های موبایل
- با استفاده از PaaS، می‌توان به‌راحتی برنامه‌های موبایل را طراحی و توسعه داد و به صورت مستقیم در محیط ابری تست کرد.
- مدیریت چرخهٔ عمر نرم‌افزار
- بسیاری از ابزارهای PaaS به شما اجازه می‌دهند که تمامی مراحل از توسعه تا مدیریت، بروزرسانی و نگهداری نرم‌افزار را به‌صورت یکپارچه انجام دهید.
نکات کلیدی برای انتخاب سرویس PaaS مناسب
- امنیت و مطابقت با استانداردها
- امنیت داده‌ها و مطابقت با استانداردهای قانونی در هر صنعت بسیار مهم است. پس از اینکه مطمئن شدید، به سراغ گزینه‌های دیگر بروید.
- مقیاس‌پذیری و انعطاف‌پذیری
- مطمئن شوید که پلتفرم مورد نظر شما امکان مقیاس‌پذیری سریع را دارد تا با رشد کسب‌وکارتان بتوانید به‌راحتی منابع بیشتری در اختیار داشته باشید.
نتیجه‌گیری
PaaS به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد بر روی کدنویسی و توسعهٔ نرم‌افزار تمرکز کنند و از نگرانی دربارهٔ مدیریت زیرساخت‌های پیچیده و هزینه‌بر جلوگیری کنند. با استفاده از پلتفرم‌های مختلف PaaS مانند Google App Engine ،Azure App Service یا Heroku، می‌توانید با کمترین هزینه و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، پروژه‌های خود را پیاده‌سازی کنید.